السلام علیک یا امام زین العابدین ( ع )

« شب نیمه شعبان در خواب بودم كه جبرییل به بالین من آمد و گفت: اى محمد! چگونه در این شب خوابیده‏اى؟ پرسیدم: اى جبرییل! مگر امشب چه شبى است؟ گفت: شب نیمه شعبان است. برخیز اى محمد! پس مرا از جایم بلند كرد و به سوى بقیع برد، در آن حال گفت: سرت را بلند كن! امشب درهاى آسمان گشوده مى‏شوند، درهاى رحمت‏ باز مى‏گردند و همه درهاى خشنودى، آمرزش، بخشش، بازگشت، روزى، نیكى و بخشایش نیز گشوده مى‏شوند. خداوند در این شب به تعداد موها و پشم هاى چارپایان - بندگانش را از آتش جهنم- آزاد مى‏كند. امشب خداوند زمان هاى مرگ را ثبت و روزی هاى یك سال را تقسیم مى‏كند و همه آنچه را كه در طول سال واقع مى‏شود نازل مى‏سازد. اى محمد! هر كس امشب را با منزه داشتن خداوند (تسبیح)، ذكر یگانگى او (تهلیل)، یاد بزرگى او ( تكبیر)، راز و نیاز با او ( دعا)، نماز، خواندن قرآن، نمازهاى مستحبی (تطوع) و آمرزش خواهى (استغفار) صبح كند، بهشت جایگاه و منزل او خواهد بود و خداوند همه آنچه را كه پیش از این انجام داده و یا بعد از این انجام مى‏دهد، خواهد بخشید ... » (1)

یكى از همسران پیامبراكرم صلى‏الله علیه و آله، حالات ایشان را در شب نیمه شعبان چنین بیان مى‏كند:

« در یكى از شب ها كه پیامبر خدا صلى‏الله علیه و آله، در نزد من بود ناگهان متوجه شدم كه ایشان بستر خود را ترك كرده است، ‏به جستجوى ایشان پرداختم، به ناگاه دیدم كه حضرت مانند جامه‏اى كه بر زمین افتاده باشد به سجده رفته و چنین راز و نیاز مى‏كند:

«اصبحت الیك فقیرا خائفا مستجیرا فلا تبدل اسمى ولاتغیر جسمى ولاتجهد بلائى واغفرلى‏»؛ به سوى تو آمدم در حالى كه تهیدست، ترسان و پناه جویم، پس نام مرا برمگردان، جسم مرا تغییر مده، گرفتاریم را افزون مساز و از من در گذر.

آنگاه سر خود را بلند كرد و بار دیگر به سجده رفت و در آن حال شنیدم كه مى‏فرمود:

« سجد لك سوادى و خیالى و امن بك فوادى هذه یداى بما جنیت على نفسى یا عظیم ترجى لكل عظیم اغفرلى ذنبى العظیم فانه لایغفرالعظیم الاالعظیم ‏»؛ سراپاى وجودم براى تو سجده كرده و قلبم به تو ایمان آورده است؛ این دو دست من با همه جنایتى كه برخود روا داشته‏ام، پس اى بزرگى كه براى هر كار بزرگى امیدها به سوى تو است؛ از گناهان بزرگ من در گذر، چرا كه از گناهان بزرگ در نمى‏گذرد مگر پروردگار بزرگ.

بعد از اداى این كلمات سر خود را بلند كرده و براى سومین بار به سجده رفت و این جملات را بر زبان جارى ساخت:

«اعوذ برضاك من سخطك و اعوذ بمعافاتك من عقوبتك و اعوذ بك منك انت كما اثنیت على نفسك و فوق ما یقول القائلون‏»؛ از خشم تو به خشنودیت پناه مى‏برم، از كیفر تو به بخشش‏ات پناهنده مى‏شوم و از تو به سوى خودت پناه مى‏جویم. تو همان ‏گونه‏اى كه خود توصیف كرده‏اى و بالاتر از آنى كه گویندگان مى‏گویند.

لحظاتى دیگر سر از سجده برداشت و دوباره به سجده رفت در حالى كه مى‏فرمود:

« اللهم انى اعوذ بنور وجهك الذى اشرقت له‏ السموات والارض و قشعت ‏به ‏الظلمات و صلح به امرالاولین والاخرین ان یحل على غضبك او ینزل على سخطك اعوذبك من زوال نعمتك و فجاة نقمتك و تحویل عافیتك و جمیع سخطك لك العتبى فیما استطعت و لاحول ولا قوة الا بك‏»؛ خدایا به نور وجه تو كه آسمانها و زمین از آن روشن شده، تاریكی ها با آن از بین رفته و كار پیشینیان و آیندگان با آن اصلاح شده‏ است پناه مى‏برم، از این كه به خشم تو گرفتار شوم و یا دشمنى تو بر من نازل شود. پناه مى‏برم به تو از زوال نعمتت، نزول ناگهانى عذابت، دگرگونى سلامتى‏ات و همه آنچه كه خشم تو را در پى دارد. خشنودى نسبت ‏به آنچه من در توان دارم از آن تو است و هیچ حركت و نیرویى نیست مگر به سبب تو.

چون این حال را از پیامبر دیدم او را رها كردم و شتابان به طرف خانه حركت كردم. نفس ‏نفس زنان به خانه رسیدم. وقتى پیامبر صلى‏الله علیه و آله، به خانه برگشتند و حال مرا دیدند گفتند: چه شده است كه این چنین به نفس نفس افتاده‏اى؟

گفتم: من اى رسول خدا به دنبال شما آمده بودم، پس فرمود:

آیا مى‏دانى امشب چه شبى است؟! امشب شب نیمه شعبان است، در این شب اعمال ثبت مى‏گردند، روزی ها قسمت مى‏شوند، زمانهاى مرگ نوشته مى‏شوند و خداوند تعالى همه را مى‏بخشد مگر آن كه به خدا شرك ورزیده یا به قمار نشسته است. یا قطع رحم كرده یا برخوردن شراب مداومت ورزیده یا برانجام گناه اصرار ورزیده است ... » (2)

پرسشى كه با مطالعه روایت هاى بالا به ذهن خطور مى‏كند این است كه چرا با این كه در بسیارى از روایات تصریح شده كه تعیین زمان مرگ مردمان و تقسیم روزى آنها در شب قدر و در ماه مبارك رمضان صورت مى‏گیرد، در دو روایت ‏یاد شده شب نیمه شعبان به عنوان زمان تقدیر امور مزبور ذكر شده است؟

مرحوم سید بن طاووس (م‏664 ق) در پاسخ پرسش یاد شده مى‏گوید:

« شاید مراد روایات مزبور این باشد كه تعیین زمان مرگ و تقسیم روزى به صورتى كه احتمال محو و اثبات آن وجود دارد، در شب نیمه شعبان صورت مى‏گیرد، اما تعیین حتمى زمان مرگ و یا تقسیم حتمى روزی ها در شب قدر انجام مى‏شود. و شاید مراد آنها این باشد كه در شب نیمه شعبان امور مزبور در لوح محفوظ تعیین و تقسیم مى‏شوند، ولى تعیین و تقسیم آنها در میان بندگان در شب قدر واقع مى‏شود. این احتمال هم وجود دارد كه تعیین و تقسیم امور یاد شده در شب قدر و شب نیمه ‏شعبان صورت گیرد، به این معنا كه در شب نیمه شعبان وعده به تعیین و تقسیم امور مزبور در شب قدر داده مى‏شود. به عبارت دیگر امورى كه در شب قدر تعیین و تقسیم مى‏گردند، در شب نیمه شعبان به آنها وعده داده مى‏شود. همچنان كه اگر پادشاهى در شب نیمه شعبان به شخصى وعده دهد كه در شب قدر مالى را به او مى‏بخشد، در مورد هر دو شب این تعبیر صحیح خواهد بود كه بگوییم مال در آن شب از آن حضرت چنین بخشیده شده است.» (3)

كمیل بن زیاد از یاران امام على علیه‏السلام، چنین روایت مى‏كند كه:

در مسجد بصره در نزد مولایم امیرالمؤمنین نشسته بودم و گروهى از یاران آن حضرت نیز حضور داشتند، در این میان یكى از ایشان پرسید: معناى این سخن خداوند كه: « فیها یفرق كل امر حكیم‏»؛ (4) در آن شب هر امرى با حكمت معین و ممتاز مى‏گردد، چیست؟ حضرت فرمودند:

«قسم به كسى كه جان على در دست اوست همه امور نیك و بدى كه بر بندگان جارى مى‏شود، از شب نیمه شعبان تا پایان سال، در این شب تقسیم مى‏شود. هیچ بنده‏اى نیست كه این شب را احیاء دارد و در آن دعاى خضر بخواند، مگر آن كه دعاى او اجابت‏ شود.» پس از آن كه امام از ما جدا شد، شبانه به منزلش رفتم. امام پرسید: چه شده است اى كمیل؟ گفتم اى امیرمؤمنان آمده‏ام تا دعاى خضر را به من بیاموزى، فرمود:

بنشین اى كمیل! هنگامى كه این دعا را حفظ كردى خدا را در هر شب جمعه، یا در هر ماه یك شب، یا یك بار در سال یا حداقل یك بار در طول عمرت، با آن بخوان، كه خدا تو را یارى و كفایت مى‏كند و تو را روزى مى‏دهد، و از آمرزش او برخوردار مى‏شوى، اى كمیل! به خاطر زمان طولانى كه تو با ما همراه بوده‏اى بر ما لازم است كه درخواست تو را به بهترین شكل پاسخ دهیم، آنگاه دعا را چنین انشاء فرمود...» (5)

شایان ذكر است كه این دعا همان دعایى است كه امروزه آن را با نام « دعاى كمیل‏» مى‏شناسیم.

امیرمؤمنان على علیه‏السلام، در روایتى دیگر در فضیلت ‏شب نیمه شعبان چنین مى‏گوید: «در شگفتم از كسى كه چهار شب از سال را به بیهودگى بگذراند: شب عید فطر، شب عید قربان، شب نیمه شعبان و اولین شب از ماه رجب.‏» (6)

از امام صادق علیه‏السلام، روایت ‏شده كه پدر بزرگوارشان در پاسخ كسى كه از فضیلت‏ شب نیمه شعبان از ایشان پرسیده بود فرمودند: « این شب برترین شب ها بعد از شب قدر است، خداوند در این شب فضلش را بربندگان جارى مى‏سازد و از منت ‏خویش گناهان آنان را مى‏بخشد، پس تلاش كنید كه در این شب به خدا نزدیك شوید. همانا این شب، شبى است كه خداوند به وجود خود سوگند یاد كرده كه در آن درخواست كننده‏اى را، مادام كه درخواست گناه نداشته باشد، از درگاه خود نراند. این شب، شبى است كه خداوند آن را براى ما خاندان قرار داده است، همچنان كه شب قدر را براى پیامبر ما، قرار داده است. پس بر دعا و ثناى بر خداوند تعالى بكوشید، كه هر كس در این شب صد مرتبه خداوند را تسبیح گوید، صد مرتبه حمدش را بر زبان جارى سازد، صد مرتبه زبان به تكبیرش گشاید و صد مرتبه ذكر یگانگى (لااله‏الاالله) او را به زبان آورد، خداوند از سر فضل و احسانى كه بر بندگانش دارد، همه گناهانى را كه او انجام داده بیامرزد و درخواست هاى دنیوى و اخروى او را برآورده سازد، چه درخواست هایى كه برخداوند اظهار كرده و چه درخواست هایى كه اظهار نكرده و خداوند با علم خود بر آنها واقف است و ... » (7) در این مجال فرصت پرداختن به همه روایت هایى كه در فضیلت‏ شب و روز نیمه شعبان وارد شده‏اند نیست (8) و گمان مى‏كنیم كه روایت هاى یاد شده براى ارائه تصویرى روشن از جایگاه برجسته شب نیمه شعبان در میان دیگر شب هاى سال كافى باشند. اما چنان كه در ابتداى سخن نیز گفته شد، شرافت این شب خجسته، علاوه بر همه آنچه كه بیان شد، به اعتبار مولود مباركى است كه در این شب قدم به عرصه خاك نهاده است. وجود مقدسى كه سال ها پیش از تولدش مژده میلاد او به مسلمانان داده شده بود و شاید همه عظمت این شب و تكریم و بزرگداشتى كه در كلمات معصومان علیهم‏السلام، از آن شده است ‏به خاطر وجود همین مولود مبارك باشد. چنان كه بزرگانى چون سید بن ‏طاووس به این موضوع اشاره كرده و بر همگان لازم دانسته‏اند كه در این شب خداى خویش را به سبب منت ‏بزرگى كه با میلاد امام عصرعلیه ‏السلام، بر آنها نهاده سپاس گویند و تا آنجا كه در توان دارند شكر این نعمت الهى را به جاى آورند. (9)

در یكى از دعاهایى كه در شب نیمه شعبان وارد شده است چنین مى‏خوانیم:

« اللهم بحق لیلتنا هذه و مولودها و حجتك و موعودها التى قرنت الى فضلها فضلا فتمت كلمتك صدقا و عدلا لا مبدل لكلماتك ...» (10) ؛ بار خدایا تو را مى‏خوانیم به حق این شب و مولود آن، و به حق حجتت و موعود این شب، كه فضیلتى دیگر بر فضیلت آن افزودى و سخن تو از روى راستى و عدالت ‏به حد كمال رسیده و هیچ كس را یاراى تبدیل و تغییر سخنان تو نیست.

مطابق روایت هاى بسیارى كه شیعه و اهل سنت آنها را نقل كرده‏اند میلاد خجسته امام عصرعلیه ‏السلام، در شب نیمه شعبان سال 255 ق واقع شده و باعث مزید فضیلت این شب مبارك گشته است. (11)

امید که خدای متعال توفیق درک این شب عزیز را به ما عنایت فرماید.

پى‏نوشت ها:

1. ابن طاووس، على بن موسى، اقبال ‏الاعمال، ص 212، بیروت، مؤسسه‏ الاعلمى ‏للمطبوعات،1417 ق/ المجلسى، محمدباقر ، بحارالانوار، ج 98، ص‏413، بیروت، مؤسسه‏الوفاء،1403 ق.

2. ابن‏ طاووس، على بن موسى، همان، صص‏217 -216.

3. همان ، ص 214.

4. سوره دخان (44) آیه 4. ( لازم به توضیح است كه غالب مفسران آیه یاد شده را ناظر به شب قدر دانسته‏اند.ر.ك: الطباطبایى، سید محمد حسین، تفسیرالمیزان، ج 18، ص 130، قم ، انتشارات اسلامى.)

5. ابن طاووس، على بن موسى، همان، ص 220.

6. المجلسى، محمدباقر، همان، ج 94، ص‏87 ، ح 12.

7.ابن‏ طاووس، على بن موسى، همان ، ص‏209/ المجلسى ، محمد باقر، همان، ج 94 الصدوق، محمد بن على بن الحسین، همان، ج 2، ص 424، ح 1.

8. ابن ‏طاووس، على بن موسى، همان ص‏209/ المجلسى، محمد باقر، همان، ج 94، ص 85 ، ح 5.

9. ابن ‏طاووس، على بن موسى، همان، صص‏237-207/ المجلسى، محمدباقر، همان.

10. ابن ‏طاووس، على بن موسى، همان ، ص‏219.

11. الكلینى، محمد بن یعقوب، الكافى، ج‏1، ص 514، تهران ، دارالكتب‏الاسلامیه، 1365، الصدوق، محمدبن على ‏بن‏الحسین، كمال‏الدین و تمام‏النعمة، تهران، دارالكتب الاسلامیه، 1395ق، ج 2، ص‏432/ شبراوى، عبدالله بن محمد، الاتحاف تجب الاشراف، ص‏179/ ابن صباغ ‏المالكى، نورالدین على بن محمد، الفصول المهمة فى معرفة الائمة ، ص 310.

برچسب‌ها:

[ برچسب: نیمه شعبان, ] [ 14:59 ] [ منتظر ظهور ولیعصر ]

آیا در قرآن و روایات مطلبی داریم که نشان دهد نماز باعث آمرزش و پاک شدن گناهان است؟

«امام صادق علیه السلام می فرماید:

مثل نماز مثل نهری است که روزی پنج مرتبه در آن خود را شتشو داده و چرکی در بدن باقی نمی ماند. نماز کفاره گناهان است مگر گناهی که موجب خروج فرد از ایمان شود»

«عَنْ عَلِی علیه السلام قَالَ الصَّلَوَاتُ الْخَمْسُ کفَّارَةٌ لِمَا بَینَهُنَّ مَا اجْتَنَبَ الْکبَائِرَ وَ هِی الَّتِی قَالَ اللَّهُ إِنَّ الْحَسَناتِ یذْهِبْنَ السَّیئاتِ ذلِک ذِکری لِلذَّاکرِینَ؛

نماز های یومیه، کفاره گناهانی است که مابین نمازها انجام می گیرد. به شرط آنکه از گناهان کبیره اجتناب شده باشد. چرا که خداوند فرموده است: حسنات و نیکی ها،(نماز)، بدی ها و گناهان را از بین می برد»

«عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله أَنَّهُ قَالَ إِنَّمَا مَثَلُ هَذِهِ الصَّلَوَاتِ الْخَمْسِ مَثَلُ نَهَرٍ جَارٍ بَینَ یدَی بَابِ أَحَدِکمْ یغْتَسِلُ مِنْهُ فِی الْیوْمِ خَمْسَ اغْتِسَالَاتٍ فَکمَا ینْقَی بَدَنُهُ مِنَ الدَّرَنِ بِتَوَاتُرِ الْغَسْلِ فَکذَا ینْقَی مِنَ الذُّنُوبِ مَعَ مُدَاوَمَةِ الصَّلَاةِ فَلَا یبْقَی مِنْ ذُنُوبِهِ شَیئ؛

رسول خدا صلی الله علیه و آله:

مثل نمازهای پنج گانه مثل پنج مرتبه غسل کردن در یک روز است که چرک و کثافتی در بدن باقی نمی ماند. با مداومت در نماز،گناهی باقی نمی ماند»

رسول خدا صلی الله علیه و آله مردی را دیدند که می گفت: خدایا مرا بیامرز؛ گرچه بعید است مرا بیامرزی. فرمودند: چرا به خدا بد گمان هستی؟ گفت: من در زمان اسلام و جاهلیت گناه کردم. حضرت فرمودند: گناهان زمان جاهلیت با ایمان و گناهان بعد از اسلام با نماز محو می شود. چرا که نماز کفاره گناهان می باشد»(مستدرک الوسائل، ج 3، ص 16-15)

البته افرادی که نماز می خوانند؛ کمتر گناه می کنند. خود نماز جلوی بسیاری از گناهان را می گیرد. اگر نماز، نماز واقعی، با حضور قلب و تمام شرائط اقامه شود؛ سد بزرگی خواهد بود، در برابر گناهان. «نماز بگزار، که نماز آدمی را از فحشا و منکر باز می دارد»(عنکبوت، 45)

پس نماز گناهان سابق را می شوید و جلوی گناهان آینده را نیز می گیرد. این خواص برای نماز گزاری است که واقعا در صدد عبادت و بندگی است. اما نمازگزاری که قصد ریا و خودنمایی داشته باشد؛ از آثار و برکات نماز محروم می ماند. نمازی عامل شست و شوی گناهان خواهد بود؛ که قبول درگاه احدیت قرار گیرد. یعنی قلب و اعضاء نمازگزار پاک بوده و تسلیم اوامر خداوند باشد.

فردی که لحظه به لحظه با فرمان خداوند مخالفت کرده و شرائط بندگی را رعایت نمی کند؛ نماز او بی خاصیت خواهد بود. در روایات آمده است: «کسی که شراب بنوشد تا چهل روز اعمالش قبول نمی شود» (الکافی، ج 6، ص 401) پس هر نمازی کفاره گناهان نخواهد بود.

فردی لحظه به لحظه گناه کرده و از هیچ معصیتی پرهیز نمی کند و بین هر گناه، نماز بخواند؛ این مثل شخص توبه کننده است که بعد از هر توبه، بلا فاصله مرتکب گناه می شود؛ خودش را به تمسخر گرفته است. بله نمازی گناهان سابق را می شوید که نمازگزار قصد رجوع به گناه نداشته باشد. تصمیم بر اطاعت از خداوند و ترک گناهان داشته باشد.

برچسب‌ها:

[ برچسب:نماز, ] [ 14:51 ] [ منتظر ظهور ولیعصر ]

نمایش پرتره خارق‌العاده از حشرات طبیعت

یک عکاس علمی اهل اندونزی با استفاده از روش ترکیب تصاویر در فواصل کانونی مختلف موفق به ثبت تصاویر خارق‌العاده‌ای از حشرات شده است.

یودی سائو، عکاس 33 ساله حیات وحش در این تصاویر نمای نزدیک به نمایش چشمان مرکب مگسها، نمای مثلثی آخوندک و پروانه در حال دگردیسی در میان نماهای بسیار جالب دیگر از دنیای حشرات پرداخته است.

بسیاری از این تصاویر به شیوه‌ای به نمایش درآمده‌اند که شبیه ترفندهای ذهن، خطای دید و حتی لکه‌های جوهر هستند.

سائو این تصاویر را در استودیوی خانگی خود در تانگرانگ اندونزی ثبت کرده است. وی شیوه‌ای موسوم به انباشتن تمرکز یا ترکیب تمرکز را مورد استفاده قرار داده که چندین تصویر از یک سوژه را که از فواصل کانونی گوناگون ثبت شده، با هم ترکیب می‌کند.

سائو با قرار دادن دوربین خود در فاصله 10 سانتیمتری تصاویر نمای نزدیک از این حشرات ثبت می‌کرد اما برای گرفتن تصاویر دیگر دوربینش را تا فاصله 50 سانتیمتری جابجا می‌کرد. ثبت هر تصویر حدود 10 دقیقه طول می‌کشید که نیازمند آرام ماندن عکاس برای عدم ایجاد مزاحمت برای حشرات بود.

در میان این تصاویر یک جفت جغدمگس هستند که روبروی همدیگر قرار گرفته‌اند و تصویر آنها شبیه یک لکه جوهر به نمایش درآمده است. جغدمگسها حشراتی شبیه سنجاقکها با چشمان درشت هستند که از اقوام دور مگسها و سنجاقکها محسوب می‌شوند و معمولا تا پنج سانتیمتر رشد می‌کنند.

زنبورهایی مانند نمونه‌های به تصویر درآمده توسط سائو مانند زنبورهای عسل در طول پروازهای جفت‌گیری، تولیدمثل نمی‌کنند بلکه در عوض بین یک ملکه بارور یا یک یا چند زنبور نر این کار را انجام می‌دهند. سلولهای اسپرم نر در یک توپ درون بدن ملکه تا زمان نیاز ذخیره می شود.

یک مگس سرباز بالغ که توسط سائو ثبت شده، تا 1.6 سانتیمتر رشد کرده و تنها هشت روز زندگی می‌کند.

از دیگر تصاویر این مجموعه باید به آخوندکها اشاره کرد. این موجود دارای سر مثلثی گرد شده با چشمهایی است که تقریبا سه چهارم از صورتش را گرفته است. آخوندکها تنها حشراتی هستند که می‌توانند سرشان را روی شانه بصورت 300 درجه بچرخانند.

در یکی از تصاویر که شبیه صورت انسان است، یک سوسک شاخ‌دراز نمایش داده شده است.

اگرچه اکثر تصاویر سائو شامل حشرات بالدار است، وی همچنین عنکبوتهای متالیک جهنده را نیز در مجموعه خود ثبت کرده است. این عنکبوتها با افزایش فشار خون درون پاهای خود، 10 تا 15 برابر اندازه بدنشان می‌پرند.

چشمان آن دارای دید قوی برای کمک به کمین کردنشان برای طعمه و همچنین برقراری ارتباط با جنس مخالف است.

سائو برای ثبت بسیاری از تصاویر، فاصله خود را به تدریج از سوژه تغییر می‌داده است. این کار شامل حرکت دوربین بجای حرکت سوژه است که در نهایت با در کنار هم قرار گرفتن تصاویر، محتوی آنها بطور پیکسل به پیکسل روی هم قرار گرفته تا تاثیر نهایی را بوجود آورد.

تصویر نمای نزدیک از یک جفت مگس‌جغدی